Erkenning

Erkenning is de manier om een kind dat buiten het huwelijk wordt geboren, een wettelijke vader te geven. Buiten het huwelijk van een man en een vrouw geldt dat de man die het kind erkent de vader van het kind is. De man die niet getrouwd is met de moeder van het kind kan op deze manier officieel het vaderschap op zich nemen. Bij erkenning gaat een man familierechtelijke betrekkingen aan met een kind. De erkenner krijgt onder andere een erfrechtelijke band met het kind en een onderhoudsplicht.

Erkenning binnen huwelijk

Als een vrouw en een man met elkaar trouwen en in dit huwelijk wordt een kind geboren, dan zijn zij van rechtswege de ouders van het kind. Hierdoor is de erkenning automatisch geregeld. De vrouw uit wie het kind wordt geboren, is de moeder. En de echtgenoot van de moeder wordt door de wet beschouwd als de vader. Door het huwelijk ontstaan tussen de echtgenoten en het kind alle familierechtelijke banden.

Rechtshandeling

Erkenning is een rechtshandeling, geen waarheidshandeling. Dit betekent dat de erkenner niet de biologische vader hoeft te zijn.

Verschil erkenning en gezag

Bij erkenning gaat een man familierechtelijke betrekkingen aan met het kind; hij wordt door erkenning de wettelijke vader. Hij is echter geen wettelijke vertegenwoordiger. Hiervoor moet een man het gezag hebben over het kind. Met gezag is de man de wettelijke vertegenwoordiger en kan hij rechtshandelingen verrichten namens het kind. Bijvoorbeeld het zetten van een handtekening of het voeren van een gerechtelijke procedure. Om het ouderlijk gezag over het kind te krijgen kan de vader samen met de moeder een verzoek indienen bij de rechtbank, sector kanton.

Het feit dat een man gezag heeft over een kind, zegt niets over de familierechtelijke betrekkingen. Ook een niet-ouder kan gezag hebben over een kind. Wil een gezagdrager ook de wettelijke vader zijn van een kind, dan moet hij het kind erkennen.

Tijdstip van erkening ?

De erkenning kan geschieden:

• ten gunste van een verwekt kind (vóór geboorte)
• op gelijk welk ogenblik van het bestaan (tijdens of na geboorteaangifte)
• na zijn overlijden indien het afstammelingen heeft nagelaten

Door wie?

De wetgever heeft geen beperking gesteld inzake leeftijd noch inzake rechtsbekwaamheid van degene die het kind wil erkennen. De erkenning kan dus ook door een onbekwame geschieden. De bekwaamheid om een kind te erkennen wordt aan elkeen toegewezen die het nodige onderscheidingsvermogen bezit om zich rekenschap te geven van de draagwijdte van zijn daden, die dus kan oordelen en weet wat hij doet.

Voorwaarden

• De erkenning van het kind kan niet gebeuren, wanneer zou blijken dat tussen de vader en de moeder een huwelijksbeletsel bestaat waarvoor de Koning geen ontheffing kan verlenen.
• Als het vaderschap vaststaat - dus indien het kind geboren is tijdens het huwelijk of binnen de 300 dagen na ontbinding of nietigverklaring van het huwelijk, of na een nieuw huwelijk door de moeder.

Wie is bevoegd om de verklaring van erkenning te ontvangen?

De ambtenaar van de burgerlijke stand en de notaris zijn bevoegd om een verklaring van erkenning te ontvangen.

Op Belgisch grondgebied wordt de erkenning aanvaard door om het even welke ambtenaar van de burgerlijke stand, welke ook de geboorteplaats van het kind en de woonplaats van de ouder(s) wezen. Indien de ouder(s) in het buitenland wonen zal de verklaring bij voorkeur worden afgelegd ten overstaan van een Belgische diplomatieke of consulaire ambtenaar.

Toestemmingen

• Voor de erkenning van een meerderjarig kind of van een ontvoogd minderjarig kind is de voorafgaande toestemming vereist van het meerderjarig kind of van het ontvoogd minderjarig kind.
• Voor de erkenning van een minderjarig niet ontvoogd kind is voorafgaande toestemming vereist van de moeder. Bovendien is er de voorafgaande toestemming vereist van het kind, indien het de volle leeftijd van vijftien jaar heeft bereikt.

Erkenning door de moeder

Een erkenning door de moeder zal slechts geschieden in het uitzonderlijk geval van anonieme bevalling in het buitenland of wanneer de naam van de moeder niet opgenomen is in de geboorteakte (vondeling).

Erkenning door de vader

Wanneer het vaderschap niet vaststaat op grond van vermoeden van vaderschap kan de vader het kind erkennen, mits toestemming van de moeder en eventueel van het kind.

Het kind geboren uit een niet gehuwde vrouw (ongehuwd, meer dan 300 dagen echtgescheiden, weduwe of na 300 dagen nietigverklaring huwelijk) kan in alle gevallen erkend worden door de vader.

Erkenning door een man die gehuwd is met een andere vrouw dan de moeder van het kind

Wanneer de vader die gehuwd is een kind erkend dat verwekt is bij een andere vrouw dan zijn echtgenote, moet de akte van erkenning bovendien bij verzoekschrift ter homologatie voorgelegd worden aan de rechtbank van eerste aanleg van de woonplaats van het kind. De echtgenote van de verzoeker dient in het geding betrokken te worden.

De erkenning wordt definitief vanaf de inschrijving van het vonnis van homologatie in de rand van de akte van erkenning en heeft uitwerking vanaf de datum van neerlegging van het verzoekschrift.

Gerechtelijke machtiging tot erkenning van vaderschap

In het beginsel geniet het kind geboren uit een gehuwde moeder van het vermoeden van vaderschap van de echtgenoot.

Wanneer echter dit vaderschap niet bevestigd wordt door het bezit van staat, kan het kind met machtiging van de rechtbank van eerste aanleg van zijn woonplaats worden erkend door een andere man dan de echtgenoot.